Chó bị viêm tử cung là căn bệnh không hiếm gặp nhưng lại thường bị xem nhẹ, dẫn đến những hậu quả đáng tiếc cho sức khỏe sinh sản và thậm chí là tính mạng của thú cưng. Tại Funpet, chúng tôi thường xuyên gặp phải những trường hợp đáng tiếc do chủ nuôi chủ quan với căn bệnh này. Hãy cùng Funpet tìm hiểu về căn bệnh này trong bài viết sau đây để bảo vệ người bạn nhỏ của mình nhé!
Nguyên nhân vì sao chó bị viêm tử cung?
Viêm tử cung, hay còn được gọi là pyometra, là một bệnh lý nguy hiểm thường gặp ở những chó cái chưa được triệt sản. Dưới đây là những nguyên nhân chính dẫn đến viêm tử cung ở chó cái:
Động dục nhưng không được phối giống duy trì trong thời gian dài
Chó cái động dục nhưng không được phối giống và không mang thai trong một khoảng thời gian dài sẽ chịu ảnh hưởng xấu từ các hormone sinh dục (thường gặp ở các bé chó trên 4 tuổi)
- Progesterone: Sau mỗi chu kỳ động dục, nồng độ progesterone trong cơ thể chó cái tăng cao. Hormone này có tác dụng ức chế sự co bóp của tử cung và kích thích sự phát triển của các tuyến nội mạc tử cung, dẫn đến tăng tiết dịch. Sự thay đổi này tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển, gây ra viêm nhiễm.
- Estrogen: Estrogen làm tăng độ nhạy cảm của tử cung với progesterone, do đó, khi hai hormone này cùng tồn tại ở nồng độ cao, nguy cơ viêm tử cung sẽ càng tăng cao.
Lạm dụng việc tiêm thuốc tránh thai cho chó
Trong cơ chế của thuốc tránh thai có progesterone hoặc estrogen. Việc sử dụng một số loại thuốc ngừa thai chứa progesterone, ví dụ như Depo-Provera (Medroxyprogesterone acetate), cũng có thể làm tăng nồng độ hormone này. Nội mạc tử cung rất nhạy cảm với progesterone, khi nồng độ hormone này tăng cao, âm đạo sẽ tăng tiết dịch, đặc biệt là sau thời kỳ động dục. Điều này khiến các tế bào niêm mạc dễ bị tổn thương và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập, dẫn đến viêm nhiễm.
Không triệt sản cho chó
Chó cái không được triệt sản có nguy cơ mắc viêm tử cung cao hơn đáng kể, đặc biệt là những con lớn tuổi đã trải qua nhiều chu kỳ động dục. Triệt sản sớm được xem là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để ngăn chặn hoàn toàn bệnh lý này.
Đi phối giống không đảm bảo vệ sinh
Việc phối giống không đảm bảo an toàn vệ sinh có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến viêm tử cung ở chó cái. Dưới đây là hai yếu tố chính cần lưu ý:
Vi khuẩn từ chó đực: Nếu chó đực mang mầm bệnh viêm nhiễm đường sinh dục, vi khuẩn có thể dễ dàng lây truyền sang chó cái trong quá trình giao phối.
Tổn thương trong quá trình giao phối: Sự cọ xát và va chạm mạnh trong quá trình giao phối có thể gây ra những tổn thương nhỏ ở cơ quan sinh dục của chó cái. Những vết thương này tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng, dẫn đến viêm tử cung. Các loại vi khuẩn thường gặp như Escherichia coli (E. coli), Staphylococcus và Streptococcus xâm nhập vào tử cung qua đường âm đạo khi cổ tử cung mở rộng trong chu kỳ động dục.
Thai chết lưu, sảy thai
Viêm tử cung ở chó có thể phát sinh do các biến cố sản khoa như sảy thai, sót nhau thai… Các thành phần thai còn sót lại trong tử cung và âm đạo tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển, gây ra tình trạng viêm nhiễm.
Yếu tố di truyền và giống loài
Một số giống chó có khuynh hướng di truyền dễ mắc viêm tử cung hơn những giống khác. Điển hình là giống Golden Retriever, chúng mang một gen đặc trưng (ABCC4 trên nhiễm sắc thể 22) có liên quan đến sự phát triển của pyometra.
Triệu chứng lâm sàng khi chó bị viêm tử cung
Khi chó bị bệnh sẽ có những dấu hiệu sau đây mà bạn nên lưu ý:
- Uống nhiều nước bất thường vài ngày liên tục
- Bụng căng to nhưng lại bỏ ăn và gầy đi
- Tiết dịch âm đạo bất thường: Đây là dấu hiệu điển hình nhất, lúc chó nằm ngủ sẽ có dịch chảy ra từ bộ phận sinh dục, dịch tiết có thể có màu đỏ, hồng, trắng đục hoặc vàng, thường kèm theo mùi hôi khó chịu.
- Khi tiếp xúc gần chó bạn sẽ thấy chó có một mùi hôi đặc trưng khác với mùi hôi do ở dơ.
- Sốt cao: Chó có thể sốt cao, kèm theo biểu hiện mệt mỏi, lờ đờ.
- Chán ăn: Chó thường bỏ ăn hoặc ăn rất ít do cảm giác khó chịu và đau đớn.
- Nôn mửa và tiêu chảy: Trong một số trường hợp, chó có thể nôn mửa và tiêu chảy do nhiễm trùng toàn thân.
Các loại viêm tử cung ở chó cái
Viêm tử cung ở chó có thể được chia thành hai dạng chính, dựa trên tình trạng của cổ tử cung:
Viêm tử cung hở
Ở dạng này, cổ tử cung mở, cho phép dịch tiết viêm tích tụ bên trong tử cung chảy ra ngoài qua âm đạo. Dịch tiết này thường có màu sắc bất thường (đỏ, hồng, trắng đục, vàng) và mùi hôi khó chịu, có thể quan sát thấy ở âm hộ hoặc dính vào vùng lông đuôi. Việc cổ tử cung mở tạo điều kiện cho vi khuẩn từ bên ngoài xâm nhập vào tử cung, gây nhiễm trùng.
Trong điều kiện bình thường, môi trường tử cung có khả năng tự bảo vệ chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Tuy nhiên, khi nội mạc tử cung dày lên và chứa nhiều tế bào nhạy cảm với nhiễm trùng, cùng với sự giảm co bóp của cơ tử cung, khả năng đào thải vi khuẩn ra ngoài bị suy giảm, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây viêm nhiễm nghiêm trọng.
Viêm tử cung kín
Đây là dạng viêm tử cung nguy hiểm hơn, do cổ tử cung đóng kín, dịch tiết viêm không thể thoát ra ngoài mà tích tụ lại bên trong tử cung, khiến tử cung ngày càng phình to. Do không có biểu hiện rõ ràng ở bên ngoài nên việc phát hiện viêm tử cung kín thường khó khăn hơn. Chó mắc phải dạng này có thể nhanh chóng rơi vào tình trạng nguy kịch nếu không được điều trị kịp thời.
Để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả viêm tử cung ở chó, việc thăm khám sức khỏe định kỳ là rất quan trọng, đặc biệt là trong và sau mỗi chu kỳ động dục. Nếu bạn nghi ngờ chó của mình có dấu hiệu viêm tử cung, hãy đưa chúng đến cơ sở thú y ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Chẩn đoán và điều trị cho chó bị viêm tử cung
Nhiều bạn hỏi bác sĩ Viêm tử cung ở chó có nguy hiểm không? Bác Trường trả lời là Có. Viêm tử cung ở chó rất nguy hiểm, nó là một bệnh lý nghiêm trọng, có khả năng gây tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Khi bạn thấy bụng chó có dấu hiệu chướng to và căng cứng, đó có thể là dấu hiệu của viêm tử cung đã tiến triển nặng, trong trường hợp không được can thiệp y tế kịp thời, tử cung có thể bị vỡ bất cứ lúc nào và dẫn đến tử vong.
Hãy đưa chó đến cơ sở thú y ngay khi có dấu hiệu nghi ngờ viêm tử cung. Funpet cơ sở Quận 2 và Quận 7 tại TPHCM luôn mở cửa và có bác sĩ trực 24/24 để sẵn sàng cho những tình huống cấp bách nhất. Các bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm để xác định đúng nhất tình trạng của bé từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả, giúp chó nhanh chóng hồi phục.
Phương pháp điều trị viêm tử cung ở chó được ưu tiên hàng đầu là phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng bị nhiễm trùng, hay còn gọi là phẫu thuật triệt sản. Nếu bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, tỷ lệ thành công của phẫu thuật rất cao. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp viêm tử cung được phát hiện khi bệnh đã tiến triển nặng, dẫn đến quá trình phẫu thuật phức tạp hơn và thời gian hồi phục kéo dài hơn.
Trước và sau phẫu thuật, chó sẽ được tiêm thuốc gây mê qua đường tĩnh mạch để đảm bảo an toàn và giảm đau. Sau phẫu thuật, chó cần được sử dụng kháng sinh trong khoảng hai tuần để ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình phục hồi.
Mặc dù việc điều trị viêm tử cung ở chó không quá phức tạp, nhưng việc phát hiện muộn có thể khiến bệnh tiến triển nặng, đe dọa đến tính mạng của thú cưng. Do đó, không nên tự ý điều trị tại nhà bằng các biện pháp thông thường, vì điều này có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Đặc biệt là phương pháp thụt rửa tử cung cho chó, nếu bạn thực hiện không đúng cách, không đủ dụng cụ y khoa và môi trường không đảm bảo vô trùng.
Cách phòng bệnh viêm tử cung ở chó cái
Chế độ dinh dưỡng và vệ sinh: Đảm bảo chó cưng được cung cấp chế độ dinh dưỡng đầy đủ và cân đối, đồng thời duy trì môi trường sống sạch sẽ, thông thoáng.
Vệ sinh vùng sinh dục: Thường xuyên vệ sinh vùng kín cho chó bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch vệ sinh chuyên dụng, đặc biệt là trong và sau thời kỳ động dục, cũng như sau khi giao phối.
Kháng sinh và diệt khuẩn: Áp dụng các biện pháp kháng sinh và diệt khuẩn phù hợp sau thời kỳ sinh sản để ngăn ngừa nhiễm trùng.
Hạn chế sử dụng thuốc tránh thai: Tránh lạm dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là các loại thuốc chứa progesterone, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ viêm tử cung.
Khám sức khỏe định kỳ: Đưa chó đến cơ sở thú y để kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là sau mỗi chu kỳ động dục, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Bên cạnh những biện pháp trên, việc triệt sản cho chó cái sớm cho chó cái cũng là một lựa chọn hiệu quả để phòng ngừa viêm tử cung một cách triệt để. Hãy tham khảo nguồn thông tin uy tín hoặc ý kiến bác sĩ thú y để được tư vấn cụ thể về thời điểm và phương pháp triệt sản phù hợp.
Câu hỏi thường gặp
Cách điều trị viêm tử cung ở chó?
Phương pháp điều trị chính là phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng. Ngoài ra cần dùng kháng sinh, truyền dịch và chăm sóc hậu phẫu. Không nên tự điều trị tại nhà.
Viêm tử cung dạng kín có thể phát hiện như thế nào?
Dựa vào các triệu chứng lâm sàng và Siêu âm để phát hiện dịch mủ tích tụ trong tử cung. Hình ảnh siêu âm có thể cho thấy các khối chất lỏng bất thường bên trong tử cung
Chó bị viêm tử cung có sinh sản được không?
Chó bị viêm tử cung thường bị ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Sau khi điều trị, nhiều trường hợp phải cắt bỏ tử cung nên không thể sinh sản được nữa.
Viêm tử cung ở chó có thể lây lan sang các con chó khác không?
Viêm tử cung ở chó không phải là bệnh lây nhiễm trực tiếp từ chó này sang chó khác. Tuy nhiên, vi khuẩn gây viêm tử cung có thể tồn tại trong môi trường và lây nhiễm qua các dụng cụ sinh sản không được vệ sinh kỹ lưỡng hoặc qua tiếp xúc với dịch tiết từ chó bị bệnh. Do đó, việc duy trì vệ sinh và cách ly chó bị bệnh là rất quan trọng để ngăn ngừa lây nhiễm.