Hiện tượng mang thai giả ở chó, còn được gọi là chửa giả, là một rối loạn sinh lý và hành vi phổ biến ở chó cái. Mặc dù hiện tượng mang thai giả không nguy hiểm đến tính mạng, nó có thể gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chó. Việc nhận biết và xử lý kịp thời là rất quan trọng để giúp chó cưng vượt qua giai đoạn này một cách dễ dàng và thoải mái nhất.
Hiện tượng chó mang thai giả là gì?
Hiện tượng chó mang thai giả, còn được gọi là chửa giả hoặc mang thai tinh thần, là một tình trạng sinh lý phổ biến ở chó cái tiền kinh nguyệt, đặc biệt là những chó cái không được giao phối hoặc giao phối nhưng không thụ tinh thành công. Trong đó chó thể hiện các triệu chứng và hành vi giống như đang mang thai thật bao gồm bụng to, vú căng, vắt được ra sữa, thậm chí là hành vi làm tổ và chăm sóc giả đối với đồ vật hoặc động vật nhỏ khác như thể chúng là con của mình, mặc dù thực tế không có thai trong tử cung.
Tỷ lệ chó cái gặp phải hiện tượng này khá cao, với một số nguồn thông tin cho rằng có thể lên đến 50-75% chó cái trong độ tuổi sinh sản có thể trải qua ít nhất một lần trong đời. Hiện tượng này thường xảy ra sau khi chó cái trải qua chu kỳ động dục, khoảng 6 đến 12 tuần sau thời điểm động dục. Khoảng 2 tháng sau, chó có xu hướng chuẩn bị đẻ nhưng không thể sinh vì không có thai.
Nguyên nhân vì sao chó mang thai giả?
1. Rối loạn nội tiết tố
Sự thay đổi trong cơ chế tiết hormone là nguyên nhân chủ yếu. Cụ thể, sự giảm lượng hormone progesterone và tăng prolactin có thể dẫn đến các triệu chứng mang thai giả. Progesterone thường giảm sau khi chó cái không được thụ tinh, trong khi prolactin tăng lên để chuẩn bị cho việc nuôi con, dù thực tế không có bào thai trong tử cung.
2. Hoạt động của thể vàng
Thể vàng (corpus luteum) là một cấu trúc tạm thời trong buồng trứng, tiết ra progesterone để duy trì thai kỳ. Nếu thể vàng hoạt động không bình thường, nó có thể gây ra các triệu chứng mang thai giả.
3. Yếu tố di truyền và tiền sử sinh sản
Những chú chó đã từng sảy thai hoặc hỏng thai trong quá khứ có nguy cơ cao hơn bị mang thai giả. Yếu tố di truyền cũng có thể đóng vai trò trong việc chó cái dễ bị hiện tượng này.
4. Tác động môi trường và tâm lý
Môi trường sống và tình trạng tâm lý của chó cũng có thể ảnh hưởng đến hiện tượng mang thai giả. Chó cái có thể phản ứng với các thay đổi trong môi trường hoặc căng thẳng bằng cách phát triển các triệu chứng mang thai giả.
Hiện tượng mang thai giả thường tự hết sau một thời gian, nhưng nếu kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, cần đưa chó đến bác sĩ thú y để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết chó mang thai giả
Dấu hiệu của chó mang thai giả khá khó nhận biết vì chúng giống với các dấu hiệu mang thai thật. Tuy nhiên, nếu chú ý, bạn có thể phát hiện qua các biểu hiện sau:
– Hoạt động mạnh sau khi phối giống: Chó thường duy trì hoạt động mạnh mẽ hơn bình thường.
– Bụng căng và to dần: Trong khoảng tuần thứ 6-12, bụng chó sẽ căng và to dần.
– Dọn ổ: Chó bắt đầu dọn ổ, vệ sinh khu vực sống, chuẩn bị cho việc sinh con.
– Thay đổi tính cách: Chó có thể trở nên bồn chồn, lo lắng, và có hành vi bảo vệ.
– Rối loạn tiêu hóa và nhiệt độ cơ thể thấp: Chó có thể bị rối loạn tiêu hóa và nhiệt độ cơ thể thấp hơn bình thường.
– Vệ sinh vùng bụng: Chó thường dùng lưỡi để vệ sinh vùng bụng và coi các đồ chơi như con của mình.
– Tăng sinh tuyến vú: Tuyến vú phát triển, núm vú có thể tiết dịch hoặc sữa, đôi khi dẫn đến viêm vú.
Mặc dù có những biểu hiện mang thai thật, nhưng để chắc chắn, bạn nên kiểm tra bụng chó và nghe tim thai bằng cách đặt ống nghe vào hàng vú thứ 2 từ dưới lên. Tim thai sẽ đập nhanh gấp 2 lần tim chó mẹ nếu chó thực sự có thai.
Chẩn đoán, hướng dẫn điều trị tình trạng chó mang thai giả
1. Phương hướng chẩn đoán
Chẩn đoán chó mang thai giả chủ yếu dựa vào bệnh sử và các dấu hiệu lâm sàng, vì xét nghiệm nội tiết không thể xác định được tình trạng này do tất cả chó cái đều trải qua những thay đổi nội tiết tố giống nhau bất kể chúng có mang thai thật hay không. Dưới đây là các bước và dấu hiệu để chẩn đoán trước khi tiến hành điều trị bao gồm: quan sát triệu chứng mang thai giả, xem xét lịch sử giao phối và các lần mang thai trước đó của chó và tiến hành siêu âm có thể xác định rõ ràng liệu có bào thai trong tử cung hay không.
2. Hướng điều trị
1. Trường hợp nhẹ: Không cần điều trị.
2. Trường hợp nặng: Có thể cắt bỏ buồng trứng và tử cung sau khi chó ngưng tiết sữa hoặc dịch.
– Theo dõi và chăm sóc: Hiện tượng này thường tự hết sau khoảng 1 tháng. Bạn cần chú ý các dấu hiệu và đưa ra biện pháp kịp thời.
– Giữ vệ sinh núm vú: Để ngăn ngừa nhiễm trùng, kích ứng, bạn có thể dùng nước muối ấm để vệ sinh.
– Làm xao nhãng tâm trạng: Vui đùa và vận động nhẹ nhàng để chó quên đi tình trạng mang thai giả.
– Điều trị hormone: Sử dụng các phương pháp điều trị hormone như uống dopamine progestin và mepergotrin để ức chế tiết prolactin, hoặc tiêm testosterone để chống chảy máu và kết thúc hiện tượng chửa giả nhanh chóng thường do bác sĩ chỉ định. Ví dụ: tiêm Hanpros hoặc Oestradiol với liều 0,16mg/kgP.
Nếu hiện tượng mang thai giả kéo dài hoặc tuyến sữa tiết ra quá nhiều, có thể dẫn đến viêm vú. Trong trường hợp này, bạn nên giảm khẩu phần dinh dưỡng, không cho chó uống sữa và hạn chế đồ ăn loãng. Nếu cần thiết, sử dụng thuốc lợi tiểu hoặc thuốc nhuận tràng để giải quyết vấn đề. Đừng lo lắng khi chó nhà bạn mắc phải chứng bệnh này, hãy bình tĩnh xử lý hoặc đưa chúng đến bác sĩ thú y để điều trị kịp thời.
Làm thế nào để phòng ngừa chó mang thai giả?
Phòng ngừa hiệu quả là chìa khóa vàng để giảm thiểu nguy cơ chó mang thai giả. Dưới đây là một số biện pháp thiết thực mà bạn có thể áp dụng:
1. Triệt sản: Đây là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, giúp loại bỏ hoàn toàn nguy cơ chó mang thai giả và các vấn đề về sinh sản khác như ung thư vú, nhiễm trùng tử cung,… Tuy nhiên, biện pháp này chỉ nên áp dụng sau khi chó trưởng thành và hoàn thiện thể chất.
2. Hạn chế chó tiếp xúc với chó đực trong giai đoạn động dục: Chu kỳ động dục ở chó cái thường kéo dài khoảng 2 – 3 tuần, trong đó chó có khả năng mang thai cao. Do đó, hãy hạn chế cho chó tiếp xúc với chó đực trong giai đoạn này để tránh việc phối giống không mong muốn.
3. Chăm sóc sức khỏe toàn diện: Cung cấp cho chó chế độ dinh dưỡng đầy đủ, cân bằng, đảm bảo vệ sinh môi trường sống và tập thể dục thường xuyên để giúp chó có sức khỏe tốt, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến nội tiết tố.
4. Theo dõi các dấu hiệu: Quan sát chó cẩn thận, đặc biệt sau khi động dục, để phát hiện sớm các dấu hiệu mang thai giả như thay đổi về hành vi, vú to, tiết sữa,… Nếu phát hiện bất thường, hãy đưa chó đến gặp bác sĩ thú y để được tư vấn và điều trị kịp thời.
5. Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y: Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hay lo lắng nào về hiện tượng mang thai giả ở chó, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y để được tư vấn cụ thể và phù hợp với tình trạng của chó nhà bạn.
Sự khác biệt của Funpet – cơ sở thú y uy tín cho mọi nhà nằm ở chính tình yêu thương và sự tận tâm của từng y bác sĩ dành cho bé yêu khi đến với phòng khám. Hãy an tâm lựa chọn Funpet như một người bạn đồng hành cùng quá trình lớn lên của thú cưng.
Bác sĩ Funpet giải đáp một số thắc mắc liên quan đến tình trạng chó mang thai giả
Có cần triệt sản cho chó mang thai giả không?
Triệt sản là phương pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để ngăn ngừa hiện tượng mang thai giả và các vấn đề về sinh sản khác như ung thư vú, nhiễm trùng tử cung. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ nên áp dụng sau khi chó trưởng thành và hoàn thiện thể chất.
Có yếu tố di truyền nào liên quan đến hiện tượng mang thai giả ở chó không?
Mặc dù chưa có bằng chứng khoa học rõ ràng về tính di truyền của hiện tượng mang thai giả ở chó, một số nghiên cứu cho thấy có thể có yếu tố di truyền liên quan đến sự phát triển của hiện tượng này. Tuy nhiên, các yếu tố môi trường và điều kiện sống vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguy cơ mắc phải hiện tượng này.
Câu hỏi thường gặp
Hiện tượng mang thai giả có phổ biến không?
Có, hiện tượng mang thai giả khá phổ biến ở chó cái, đặc biệt là những chưa được triệt sản. Theo thống kê, khoảng 70% chó cái sẽ trải qua ít nhất một lần mang thai giả trong đời.
Chó mang thai giả có cần điều trị không?
Hầu hết các trường hợp mang thai giả sẽ tự khỏi sau một thời gian, thường là từ vài tuần đến vài tháng. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe của chó, bạn nên đưa chó đến bác sĩ thú y để được thăm khám và điều trị.
Làm thế nào để ngăn ngừa chó mang thai giả?
Cách tốt nhất để ngăn ngừa chó mang thai giả là triệt sản chó cái. Việc triệt sản sẽ loại bỏ buồng trứng và buồng trứng, nơi sản xuất ra các hormone progesterone và estrogen, do đó ngăn ngừa mang thai giả và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến sinh sản
Chó mang thai giả có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này của chó không?
Không, mang thai giả không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này của chó. Chó cái vẫn có thể mang thai và sinh con bình thường sau khi trải qua mang thai giả.
Kết luận
Hiện tượng mang thai giả ở chó tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của chó. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý, bạn có thể giúp chó cưng của mình vượt qua giai đoạn này một cách dễ dàng và thoải mái nhất.